Wat komt het eerst; welvaart of welzijn? Of kan het een, niet zonder het ander? We dromen allemaal van een gezond en onbezorgd leven. Maar, heb je daar zelf altijd invloed op? En, is een balans tussen beide wenselijk of noodzakelijk? Kompas Zuidlaren ging, ter ere van haar 35-jarig bestaan, over dit onderwerp in gesprek met 35 uiteenlopende gasten. Van wereldreiziger tot advocaat, van maatschappelijk werker tot politicus. Met als doel: een tegenbeweging creëren in de wereld van beschermingsbewind.
Financiële zelfredzaamheid
In het werkveld merkten ze dat het beeld bestond dat een bewindvoerder alleen zorgt voor de welvaart van mensen. Dat beeld wordt nog eens bevestigd door waar we op beoordeeld worden, namelijk: het goed op orde hebben van de financiële zaken van onze cliënten. Maar het primaire doel van bewindvoerders is de financiële zelfredzaamheid bevorderen van elke man of vrouw die deze ondersteuning nodig heeft. Dat vraagt uiteraard allereerst om het creëren van een stabiele basis. De mens staat hierin centraal en niet meer de procedures. Dán gaat het opeens niet veel minder over welvaart maar over welzijn.
Tegenbeweging in de wereld van bewindvoering
Financiële zorgverlening in de vorm van bewindvoering is nog relatief jong en inhoudelijk vormgegeven vanuit het best practice model. Door de jaren heen heeft dat het vak naar de vorm gebracht waarin het zich nu bevindt. Een bewindvoerder dient zijn functie uit te voeren als “goed bewindvoerder” en daarbij wordt verwacht dat hij de vermogensrechtelijke belangen van de cliënt zo goed mogelijk beheerd en behartigd. Hierbij dient hij op de hoogte te zijn van alle voorzieningen en rechten waarop de cliënt mogelijk recht heeft, maar is het ook noodzakelijk in de rol van bewindvoerder het vermogen zo snel mogelijk te laten groeien en dus op terughoudende wijze om te gaan met de besteding van het vermogen van onze cliënt?
Wij vonden het tijd om hier nader veldonderzoek naar te verrichten. Het doel van het onderzoek was om te achterhalen of een bewindvoerder ondersteunend is aan het welzijn van zijn cliënt of dat hij in de uitvoer van zijn taak zich moet laten leiden door het vermogen van de cliënt. Ons onderzoek is niet gericht geweest op de juiste juridische onderbouwing en grenzen, maar juist op wat mensen zelf zouden prioriteren wanneer ze de keuze hebben. Kortom: Wat is belangrijker je welzijn of welvaart?
Het afgelopen jaar hebben we met 35 verschillende mensen geluncht en zijn we in gesprek gegaan over de begrippen “welzijn” en “welvaart”. Gebleken is dat mensen de absolute prioriteit leggen bij hun welzijn, de welvaart levert daarbij wel een bijdrage in het welzijn. Dat welvaart niet leidend is blijkt ook uit een citaat van een voormalige cliënt beschermingsbewind met problematische schulden was “Nu word ik blij wanneer ik aan iemand een euro kan geven voor het slaaphuis”. Het goed doen voor een ander levert dus ook een bijdrage in de eigen welzijn.
Wat zouden we moeten veranderen aan de huidige financiële zorgverlening?
In de huidige rol van bewindvoerder wordt teveel gekeken naar alleen de financiële belangen van de cliënt. Maatschappelijke bewindvoerders zouden hun handelen vaker moeten afstemmen op de wensen waarop haar cliënt haar leven wil inrichten. Op deze wijze levert de bewindvoerder een grotere bijdrage in het welzijn van haar cliënt en in onze optiek is dat DE reden waarom een wettelijk vertegenwoordiger door de kantonrechter wordt aangesteld.
De deelnemers aan Zelf onderschrijven deze visie en onderschrijven dit in de transformatie-agenda van Zelf.
door: Marcel Kooi MBA